Tarihi boğan bir tartışma

m.armagan

Sizi bilmem ama ben bu Amerikalı tarihçilere çok kızdım. Adamlar ‘Bağımsızlık bildirgesinin 4 Temmuz’la bir alakası yok. O iki gün öncesindeydi’ diyorlar. Gelsinler de bizim tarihimizde 200 yıldır neredeyse yaprak kımıldamadığını görsünler ve yatıp kalkıp hallerine şükretsinler

HANİ, 4 Temmuz kutlamaları neden başlamadı Türkiye’de? Zamanı mı var? Günün birinde nasıl olsa o da kutlanır. Canım siz de biraz safsınız zahir. Ne demek 4 Temmuz’da ne oldu? Küresel imparatorluğun kuruluş yıldönümünü nasıl atlarsınız? Yine mi olmadı? O zaman adlı adınca söyleyelim bari. Amerika Birleşik Devletleri’nin bağımsızlık bildirgesinin ilan edildiği gün. Baksanıza, geçen hafta çılgınca kutlandı milyonlarca Amerikalı tarafından. Lakin bir kısım aklıevvel tarihçiler ortalığa çıkmış ‘Bağımsızlık bildirgesinin 4 Temmuz’la bir alakası yok. O iki gün öncesindeydi’ diyor. Yani? Şu ki, aslında 2 Temmuz 1776’da bağımsızlık ilan edilmişti ama bunun Thomas Jefferson’ın bildirgesine yansıması iki gün almıştı. Dolayısıyla tarihçiler o koskoca iki günü atlamış, bağımsızlığın ilanını değil, bildirgenin imzalanıp yayınlanmasını esas almışlar. Böylece bugüne kadar gelen yığınla yanlışa da yeşil ışık yakmışlardı. İşleri güçleri yokmuş gibi iki günle uğraşıyorlar. ‘Önemli bu’ diyor adamlar da başka bir şey demiyorlar. ‘Bizim işimiz hakikati söylemek, efsane kazanında ayran köpürtmek değil’ diye de ekliyorlar.

Hani insanın güleceği geliyor da gülemiyor. Yahu bizde bırakın günü, hatta haftayı, ayı da bırakın, yıl atlanıyor da kimseciklerin kılı kıpırdamıyor. Mesela pek bilinmez ama 1730 yılının tarihi yazılmamıştır. Neden? Patrona İsyanı patlak vermişti de ondan. Eski vakanüvisimiz Çelebizade Asım Efendi ortalıktan sıvışmış, o kargaşa içinde yerine yenisinin atanması gecikince aradan bir yıla yakın zaman geçmiş, vakanüvislik koltuğu boş kalmıştı. Bir süre sonra göreve atanan Sami Efendi ise isyana taraftar olduğu için değil de Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’ya düpedüz gıcıklığından bu bir yılın tarihini yazmaya yanaşmamış ve böylece bir yıl Osmanlı tarihinde beyaz bir sayfayla kapanmıştır.

PATRONA HALİL HAİN Mİ?

Nevşehirli İbrahim Paşa’nın aleyhine yazsa isyancıları tutmuş görünecek ki bu işine gelmiyor isyancıların aleyhine yazsa Paşa’nın idaresini ve Lale Devri eğlencelerini onaylamış olacak. O zaman en iyisi unutmuş görünmek. Sizin anlayacağınız bunca zamandır Patrona Halil’in kahraman mı yoksa hain mi olduğuna karar veremeyişimizin altında vakanüvislerimizin biraz uzun süren isyan tatilleri yatmaktadır.

Yakın tarihe gelelim. Nejat Kaymaz Tarih ve Toplum Dergisi’nde yazana kadar Ankara’da TBMM üyelerinin Misak-ı Milli üzerine yemin ettiklerini zannederdik. Meğer böyle bir yemin töreni hiç yapılmamış. Yapılan tören, Misak-ı Milli yemini değil, bildiğimiz milletvekili yemininden ibaretmiş. Madem tarihi sorgulamaya başladık, devam edelim...

SALTANAT MESELESİ

Peki, saltanatı kaldırmayı kim akıl etti? ‘******’ diyeceğinizden adım gibi eminim. Ama Meclis tutanaklarına bakıldığında tasarıyı yazan kişi, Lozan’da İsmet Paşa’nın sağ kolu olan Dr. Rıza Nur ve 80 küsur arkadaşı. Hatta Mustafa Kemal Paşa’nın imzasının aşağılarda olduğu göze çarpar. Nitekim açın bakın, Nutuk’ta, saltanatı kaldıran yasa tasarısını kendisinin de imzaladığını yazmaktadır. Saltanatı kaldırmayı kendisi düşünüp harekete geçseydi herhalde ‘Ben de imzaladım’ demez, ‘Ben hazırladım ve imzalattım’ derdi.

Son olarak matbaanın din adamları yüzünden geç geldiği herzesine değinelim. Efendim, fi tarihinde matbaanın Türkiye’ye gelmesine karşı olan gericiler varmış, bunlar ne yapıp edip makineleri gümrükten içeriye sokmayız demişler. Çünkü kitap basılırsa din adamlarının otoritesi sarsılırmış. Sonunda iyi adamlar zor bela bir fetva alıp kurmuşlar matbaayı. Türkiye o günden sonra gün gibi aydınlanmış.

Yahu güldürmeyin adamı. 1) Ulemanın kitapları basıldığında otoritesi neden elinden gitsin ki? Harflere hükmetmenin beyinlere hükmetmek olduğunu ve bunun modern çağın başlangıcını oluşturduğunu bildiğimize göre bu adamlar aptal olmalı ki, din kitapları basıldığında arpasız kalacaklarına inanmış olsunlar. 2) Fetvayı verenler din adamı değil miydi? Madem karşılardı matbaaya, neden fetvaya mühürlerini bastılar da zinhar imzalamayız demediler? 3) Matbaamızı kuran İbrahim Müteferrika, 16-17 adet kitap bastıktan sonra düpedüz iflas etti, satamadı kitaplarını. Yani gelmedi, geç geldi, şu bu derken iyi kötü açılan matbaanın ilgisizlikten ve satış yapamamaktan dolayı kapısına kilit vuruldu. Bu durumda ‘Matbaa geldi de ne oldu? Kıymetini bildik mi? diye aklı başında bir soru yönelteceğimize, birilerini suçlamaya, geri kalmışlığımızın faturasını hayalimizde ürettiğimiz gericilere çıkararak rahatlamayı tercih ediyoruz.

Sizi bilmem ama ben bu Amerikalı tarihçilere çok kızdım. Adamlar iki günü başa kakıyorlar. Gelsinler de bizim tarihimizde 200 yıldır neredeyse yaprak kımıldamadığını görsünler ve yatıp kalkıp hallerine şükretsinler.